ธนภณ โยธาจักร
จิตรกรรมฝาผนังที่ให้แรงบันดาลใจ

จานีน ยโสวันต์

เมื่อไม่นานมานี้ดิฉันได้สัมภาษณ์ศิลปินจิตรกรรมฝาผนังผู้หนึ่งที่มีความคิด
สร้างสรรค์และมีแรงบันดาลใจ คุณธนภณเป็นนักออกแบบหลักของภาพจิตรกรรม
ฝาผนังของวัด 10 แห่งในประเทศไทย ดิฉันพบว่าผลงานนั้นดูแล้วให้ความรู้สึกที่ดี
และมีเสน่ห์ ผลงานบางชิ้นเต็มไปด้วยความหมายและอีกหลายชิ้นที่เผยให้เห็นถึง
ความรู้สึกสนุกสนาน  โดยทั่วไปแล้วภาพจิตรกรรมฝาผนังของวัดต่างๆ ในประเทศ
ไทยจะวาดโดยช่างฝีมือในท้องถิ่นที่ได้ศึกษารูปแบบประเพณีไทยและเรื่องราว
ศาสนาพุทธมาเป็นเวลานาน ถึงแม้ว่ารูปแบบการวาดที่เราเห็นจะค่อนข้างคล้ายกัน
ศิลปินภาพจิตรกรรมฝาผนังก็พยายามที่จะใส่รูปแบบเฉพาะตัวลงไปในงานโดยที่
พยายามหลีกเลี่ยงสิ่งใดก็ตามที่ไม่เหมาะสมและไม่เคารพต่อวัดซึ่งเป็นสถานที่ทำงาน

ในฐานะที่ดิฉันเป็นผู้สัมภาษณ์เรื่องราวเกี่ยวกับศิลปะ ดิฉันเคยไปเยี่ยมชมภาพ
จิตรกรรมฝาผนังในวัดหลายๆ แห่ง ก็พบว่าผู้ที่เป็นศิลปินวาดงานจิตรกรรมฝาผนัง
จะต้องเป็นผู้ที่เข้มแข็ง มีความมุมานะอดทน และรอบคอบระมัดระวังในขณะที่
กำลังทำงาน

คุณธนภณ โยธาจักรเกิดที่จังหวัดนครศรีธรรมราชทางภาคใต้ของประเทศไทย แต่
หนึ่งในผลงานชิ้นเยี่ยมของเขาอยู่ที่วัดขัวมุงในอำเภอสารภีจังหวัดเชียงใหม่
ในโอกาสนี้ดิฉันขอนำเสนอหนึ่งในผลงานชิ้นเอกที่อยู่ที่จังหวัดฉะเชิงเทรา ภาค
ตะวันออกของประเทศไทย

ต่อไปนี้เป็นบทสัมภาษณ์

จานีน: คุณมีความคิดเห็นอย่างไรเกี่ยวกับการเขียนภาพจิตรกรรมฝาผนัง

ธนภณ: ผมคิดว่าเป็นสิ่งที่ดีเวลาที่เขียนภาพจิตรกรรมให้กับวัดต่างๆ เป็นงานที่ดี
และเป็นรายได้ที่สม่ำเสมอให้กับพวกเราทุกคนในทีม ผมถือว่างานนี้เป็นวิธีในการ
ทำบุญและแสดงให้คนทราบถึงเรื่องราวของศาสนาพุทธและวิถีชีวิตแบบดั้งเดิม
ผู้มาทำบุญสามารถให้การสนับสนุนโดยการทำบุญร่วมเป็นเจ้าของภาพเขียนภาพ
ใดภาพหนึ่งโดยใช้เงินทำบุญให้กับทางวัด ชื่อของผู้มาทำบุญเหล่านั้นก็จะปรากฎ
บนภาพเขียนของส่วนรวมที่ผู้คนเฝ้ามองด้วยความรู้สึกชื่นชม

จานีน: อยากให้คุณพูดถึงเรื่องทีมงานและโครงการต่างๆ ที่ผ่านมา

ธนภณ: เป็นเวลามากกว่า 7 ปีแล้วที่ผมได้มีทีมงานศิลปินภาพจิตรกรรมฝาผนังที่
ได้ตั้งชื่อว่า “คนเขียนโบสถ์” จนถึงทุกวันนี้มีวัดจำนวน 10 แห่งที่ผมทำงานเป็นนัก
ออกแบบหลักดังนี้
- วัดหลวงพ่อโตและวัดบางโฉลง จังหวัดสมุทรปราการ
- วัดอารีราษฎร์ วัดคลอง 31 วัดคลอง 24 และวัดเจดีย์ทอง จังหวัดนครนายก
- วัดขัวมุง จังหวัดเชียงใหม่
- วัดทะเลพัฒนา จังหวัดกำแพงเพชร
- วัดราษฎร์รังสรรค์ จังหวัดกระบี่
- วัดโพธาราม จังหวัดฉะเชิงเทรา

จานีน: อยากทราบเรื่องการศึกษาในด้านศิลปะของคุณ

ธนภณ: ผมจบการศึกษาระดับประกาศนียบัตรวิชาชีพสาขาวิชาออกแบบ จาก
วิทยาลัยศิลปหัตถกรรม ในจังหวัดนครศรีธรรมราชทางภาคใต้ของประเทศไทย
ตอนที่ผมอายุ 27 ปีผมได้ไปศึกษาการเขียนภาพจิตรกรรมฝาผนังกับอาจารย์
นิตยา ศักดิ์เจริญ ศิลปินหญิงที่ผมเคารพนับถือและเป็นผู้ที่ได้รับรางวัลดีเด่นด้าน
การเขียนโบสถ์ หลังจากนั้นผมได้เริ่มตั้งทีมงานของผมเองขึ้นในปีพ.ศ. 2553
หลังจากนั้นมาอาชีพหลักของผมก็คือการเขียนภาพจิตรกรรมฝาผนังให้กับวัดต่างๆ

จานีน: คุณรู้สึกอย่างไรกับการที่มีอาชีพเป็นศิลปินเขียนภาพจิตรกรรมฝาผนัง

ธนภณ: งานเขียนภาพจิตรกรรมฝาผนังเป็นงานหนักอย่างแท้จริงแต่ดีก็สำหรับตัว
ผมในหลายๆด้าน ถึงแม้ว่าการเดินทางจะเป็นเรื่องที่ดี แต่บางครั้งการย้ายไปที่
ต่างๆก็ทำให้คุณอยู่ห่างจากบ้านและครอบครัวเพื่อไปหาเลี้ยงชีพ สิ่งหนึ่งที่ผม
อยากจะพูดถึงในที่นี้ก็คือบ่อยครั้งที่งานจิตรกรรมฝาผนังเป็นงานปิดทองหลังพระ
เพราะไม่ค่อยมีคนสนใจอยากรู้ตัวตนของศิลปินผู้เขียนงาน หลังจากเราทำงานจบ
ในที่แห่งหนึ่งแล้ว เราจะต้องทิ้งงานของเราไว้เบื้องหลังและย้ายไปยังที่ต่อไป

อุปสรรคใดๆ ก็ไม่สามารถหยุดยั้งเราได้ถ้าเรามีความมุ่งมั่นมากเพียงพอและ
ความสำเร็จก็จะมาหาเราในที่สุด งานของศิลปินภาพจิตรกรรมฝาผนังทุกคนรวมทั้ง
ทีมงาน “คนเขียนโบสถ์”นั้นต้องอาศัยความอดทนมากและความไม่เกรงกลัวต่อ
ภัยอันตราย ตามที่ผมกล่าวเอาไว้ว่างานเขียนจิตรกรรมฝาผนังนั้นลำบากยากเย็น
บางครั้งผมและทีมงานจำเป็นต้องทำงานทั้งวันทั้งคืนโดยแทบเกือบไม่มีเวลา
พักผ่อนและนอนหลับ วัดส่วนใหญ่ฝาผนังและเพดานอยู่ที่สูงจึงต้องปีนนั่งร้านขึ้น
ไปถึงบริเวณที่วาดภาพ นอกจากนี้ทุกวันก็เป็นเรื่องธรรมดาที่จะต้องเดินผ่านสุสาน
ทุกคืน ดังนั้นการกลัวผีหรืออันตรายต่างๆ เลยไม่ค่อยมีความสำคัญเท่าไหร่